Aναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας Published on eletaen (http://www.eletaen.gr/drupal)

Aναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Aναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Wed, 2012-07-25

διαβάστε το PDF: 25072012.pdf [2]

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

με αφορμή τις προτάσεις της Ρ.Α.Ε. για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Απαιτείται ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας

και άρση των θεσμικών στρεβλώσεων που εμποδίζουν την ανάπτυξη και αυξάνουν το κόστος

Τα περιθώρια μείωσης του κόστους που υπάρχουν στην παραγωγή και προμήθεια ρεύματος είναι σημαντικά και πρέπει να αξιοποιηθούν προς όφελος του καταναλωτή και της εθνικής οικονομίας. Τα περιθώρια αυτά εντοπίζονται στο υψηλό κόστος των συμβατικών καυσίμων, είτε των εισαγόμενων λόγω του ανεπαρκούς ανταγωνισμού στην αγορά φυσικού αερίου, είτε των εγχώριων λόγω των περιορισμών στην ισότιμη πρόσβαση. Σημαντική μείωση του κόστους μπορεί να προέλθει και από την άρση των απίθανων στρεβλώσεων στη λιανική αγορά και την βελτίωση της χρήσης των δικτύων. Αυτά είναι μερικά από τα πεδία πολιτικής παρέμβασης που οριοθετούνται και στο κείμενο της Ρ.Α.Ε.

Η Κυβέρνηση οφείλει να ιεραρχήσει ορθολογικά τις προτεραιότητες αυτές. Να προτάξει τα ουσιαστικά και μεγάλα προβλήματα της αγοράς και να μην παρασυρθεί από την εύκολη και ανέξοδη στοχοποίηση των Α.Π.Ε. Ακολούθως, η πολιτική για τις Α.Π.Ε. πρέπει να διασφαλίζει την ανάπτυξη των επενδύσεων χωρίς υπερβολική αποζημίωση και την βιωσιμότητα του μηχανισμού στήριξης μέσω της άρσης των στρεβλώσεων του Ειδικού Τέλους, οι οποίες επιβαρύνουν τον καταναλωτή, επιδοτούν το κόστος των προμηθευτών και δυσφημούν τις Α.Π.Ε.

Η ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρεί εξαιρετικά θετική τη δημοσιοποίηση του κειμένου με τις προτάσεις Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για την αναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Με το κείμενό της η Ρ.Α.Ε. θέτει μια αποτελεσματική και επαρκή βάση διαλόγου, που μπορεί και πρέπει να οδηγήσει σε άμεση εξειδίκευση -όπως σημειώνει και η Αρχή- των αναγκαίων μέτρων και πολιτικών που απαιτούνται για την ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας προς όφελος του καταναλωτή και της εθνικής οικονομίας. Η ΕΛΕΤΑΕΝ θα συμμετάσχει με συγκεκριμένες και

αναλυτικές προτάσεις τόσο σε αυτό το προκαταρκτικό στάδιο όσο και στη διαβούλευση επί των πιο αναλυτικών προτάσεων της Ρ.Α.Ε.

Η ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό ότι το κείμενο καλύπτει σε επίπεδο αρχών, όλα ουσιαστικά τα πεδία της ενεργειακής πολιτικής που απαιτούν παρέμβαση.

Από το κείμενο της Ρ.Α.Ε. ιδιαίτερα υπογραμμίζουμε τα ακόλουθα:

1. Η συμπίεση του κόστους παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με σκοπό να ανακουφιστεί ο καταναλωτής, είναι εξαιρετική προτεραιότητα. Σε μια περίοδο, που οι Α.Π.Ε. στοχοποιούνται εύκολα και άδικα, είναι σημαντικό να αναδεικνύονται τα μεγάλα περιθώρια συμπίεσης του κόστους για τον καταναλωτή που πραγματικά υπάρχουν σε όλο το κύκλωμα παραγωγής – προμήθειας. Ενδεικτικά αναφέρονται τα περιθώρια μεγάλης μείωσης κόστους στην αξιοποίηση και την προμήθεια των καυσίμων (απελευθέρωση αγοράς φυσικού αερίου, αποδοτική χρήση μονάδων, αποτελεσματική διαχείριση και ισότιμη πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους ασχέτως των τελικών πολιτικών αποφάσεων επί του μοντέλου που θα εφαρμοσθεί, βελτιστοποίηση της χρήσης των υποδομών ώστε να μειωθούν τα σχετικά κόστη κλπ).

2. Η συνολική αναδιάρθρωση της δομής της αγοράς και του μεγέθους των παικτών είναι απαραίτητη ώστε να εξασφαλίζεται ισότιμος ανταγωνισμός επιχειρήσεων και καυσίμων και να εκλείψει η ανάγκη ασύμμετρων μηχανισμών, που οδηγούν σε αύξηση του συνολικού κόστους. Υπό

την προϋπόθεση της αληθινής και τίμιας απελευθέρωσης, ο εκσυγχρονισμός των μηχανισμών αυτών είναι απαραίτητος. Παραδειγματικά αναφέρεται η εναρμόνιση του Μηχανισμού Διαθεσιμότητας Ισχύος με τους κανόνες της αγοράς.

3.Η άρση των στρεβλώσεων και σταυροειδών επιδοτήσεων στα τιμολόγια λιανικής. Στην κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει και η σταδιακή άρση των περισσότερων από τα ποικιλώνυμα τέλη (levies), που τείνουν να υπερτιμώνται και να επιδοτούν το ένα το άλλο, είτε αυτά απεικονίζονται διακριτά στα τιμολόγια λιανικής είτε όχι. Απαιτείται η ανάδειξη των προμηθευτών σε πραγματικούς και υπεύθυνους πυλώνες της αγοράς.

4.Η δημιουργία, μέσα στο 2012, Φορέα Κάλυψης για το σύνολο των οικονομικών συναλλαγών της αγοράς. Η οικονομική κρίση έχει αναδείξει την μεγάλη σημασία ενός τέτοιου φορέα, ειδικά αν ληφθούν υπόψη οι τεράστιες επισφάλειες της Προμήθειας. Φυσικά ο τρόπος χρηματοδότησής του είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Ανάμεσα στις προτάσεις που έχει καταθέσει ο κλάδος των Α.Π.Ε. περιλαμβάνεται η διερεύνηση της δυνατότητας για κεφαλαιοποίηση του ελλείμματος της Προμήθειας κατά το πρότυπο του ανάλογου ισπανικού νόμου και κάλυψη των ομολογιών από τον Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

5. Η πλήρης απεμπλοκή των δραστηριοτήτων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από την είσπραξη τελών υπέρ τρίτων (δημοτικά τέλη, ΕΕΤΗΔΕ, τέλος ΕΡΤ κ.α.). Τέτοιες πρακτικές ήταν πιθανά ανεκτές κατά τις παρελθούσες περιόδους της εικονικής ευμάρειας αλλά είναι πλέον μη ανεκτές από την πραγματικότητας της σημερινής κρίσης. Παράλληλα απαιτείται, όπως από καιρό έχει προτείνει η Ρ.Α.Ε., μείωση της εξαντλητικής φορολόγησης που εφαρμόζεται σήμερα στην ηλεκτρική ενέργεια και τα καύσιμα παραγωγής της.

Ειδικά για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας σημειώνουμε:

1. Στο πλαίσιο διαλόγου που προδιαγράφει το κείμενο της Ρ.Α.Ε. απαιτείται να επικαιροποιηθούν και να τεκμηριωθούν περαιτέρω οι αριθμητικές διερευνήσεις για το κόστος παραγωγής και την απόδοση των επενδύσεων Α.Π.Ε. και ΣΗΘΥΑ, που περιλαμβάνονται στην Έκθεση της Ελληνικής Κυβέρνησης που υποβλήθηκε προς την Τρόικα στο πλαίσιο του Μνημονίου ΙΙ. Αυτό πρέπει να γίνει με

αποτελεσματική συμπερίληψη του αληθινού κόστους χρήματος και του δυσμενούς φορολογικού καθεστώτος που ισχύει στη χώρα μας, ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των επενδύσεων και η ανάπτυξη χωρίς υπερβολική αποζημίωση.

2. Η διασφάλιση της στοιχειώδους αξιοπιστίας του επενδυτικού πλαισίου είναι ζωτικής σημασίας στο σημερινό περιβάλλον διεθνούς απαξίωσης της χώρας. Η Κυβέρνηση οφείλει να δηλώσει πεντακάθαρα ότι δεν θα λάβει κανένα άμεσο ή έμμεσο μέτρο που θα θίξει αναδρομικά τα ήδη συμβολαιοποιημένα έργα, είτε αυτό είναι παρέμβαση στις συμβολαιοποιημένες τιμές πώλησης, είτε επιβολή οποιασδήποτε έκτακτης ή μόνιμής φορολογίας είτε άλλο ισοδύναμο μέτρο.

3. Η άρση των απίθανων στρεβλώσεων σχετικά με το ΕΤΜΕΑΡ θα συμβάλει στον εξορθολογισμό των τιμολογίων λιανικής και στη βιωσιμότητα του μηχανισμού στήριξης.

3.1. Το γεγονός ότι το έλλειμμα του Λογαριασμού Α.Π.Ε. του ΛΑΓΗΕ και άρα το ΕΤΜΕΑΡ, δεν έχει σχέση με τις Α.Π.Ε. έχει τεκμηριωθεί επαρκώς εδώ και πάρα πολύ καιρό από πολλές μελέτες .

3.2. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την μελέτη του ΙΟΒΕ , σύμφωνα με την οποία «Σημαντικό μέρος του θεσμοθετημένου κόστους στήριξης Α.Π.Ε. αντιστοιχεί σε κόστος που αποφεύγεται λόγω της διείσδυσης των Α.Π.Ε. Η συνδρομή της ενίσχυσης των Α.Π.Ε. αποτελεί μέρος μόνο (περίπου το 40%) του Ειδικού Τέλους Α.Π.Ε., όπως υπολογίζεται σήμερα». Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος των ποσών, της τάξης τουλάχιστον του 60%, που πληρώνει ο Έλληνας καταναλωτής υπό τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων» (ΕΤΜΕΑΡ, πρώην Τέλος Α.Π.Ε.) αποτελούν επιδότηση του ανταγωνιστικού σκέλους των τιμολογίων λιανικής και άρα των ορυκτών καυσίμων.

Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο Ιανουάριος 2009 – Απρίλιος 2012, ο Έλληνας καταναλωτής πλήρωσε συνολικά 336,1 εκατ. Ευρώ υπό τον ψευδώνυμο τίτλο Τέλος Α.Π.Ε. ή Τέλος Μείωσης Εκπομπών. Από το ποσό αυτό, μόνο το 40% ή 134,4 εκατ. Ευρώ αξιοποιήθηκε πράγματι υπέρ των Α.Π.Ε. ενώ τα υπόλοιπα 201,7 εκατ. Ευρώ επιδότησαν την προμήθεια του ρεύματος. Αν τα 201,7 εκατ. Ευρώ είχαν πράγματι διοχετευθεί υπέρ των Α.Π.Ε. , το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ που κατά το τέλος του Απριλίου 2012 ήταν 201,1 εκατ. Ευρώ, θα ήταν μηδενικό!

3.3. Αυτό είναι λογικό αν αναλογιστεί κανείς το απλό γεγονός ότι σήμερα, η συνολική αποζημίωση που λαμβάνουν οι σύγχρονοι σταθμοί φυσικού αερίου που υποκαθίστανται από τις Α.Π.Ε. (που για το

2011 ήταν της τάξης των 90 €/MWh) είναι τελείως συγκρίσιμη με τη τιμή αποζημίωσης της ενέργειας από αιολικά και μικρά υδροηλεκτρικά (87,85 €/MWh) που είναι οι κυρίαρχες μορφές Α.Π.Ε. μιας και παράγουν το 78,2% της πράσινης ενέργειας.

3.4. Αντί όμως η εκτίμηση του ΕΤΜΕΑΡ να γίνεται με σύγκριση των πληρωμών Α.Π.Ε. (feed in tariff) με το συνολικό αυτό κόστος συμβατικής παραγωγής που εξοικονομείται χάρη στις Α.Π.Ε., ο στρεβλός και απηρχαιωμένος τρόπος υπολογισμού που ισχύει από το 1999, επιβάλει τη σύγκριση των πληρωμών Α.Π.Ε. μόνο με ένα μικρό μέρος του συμβατικού κόστους που είναι η Οριακή Τιμή Συστήματος. Έτσι δημιουργείται η ανάγκη τεχνητής υπερτίμησης του ΕΤΜΕΑΡ κατά 60% που υπολογίστηκε από την μελέτη του ΙΟΒΕ. Η υπερτίμηση αυτή επιδοτεί το κόστος του ρεύματος προς όφελος των προμηθευτών.

Για όλους αυτούς τους λόγους πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο διαλόγου και να προωθηθεί άμεσα η μοναδική μόνιμη και βιώσιμη λύση: Η ευθύνη πληρωμής του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων να μεταφερθεί πλήρως στους προμηθευτές και να ενσωματωθεί στο κόστος τους.

Σήμερα, εν μέσω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, απαιτείται να κυριαρχήσει η

Κοινή Λογική χωρίς πολλά λόγια αλλά με πολλή δουλειά.

Η Κυβέρνηση οφείλει να ιεραρχήσει ορθολογικά τις προτεραιότητες. Να προτάξει τα ουσιαστικά και μεγάλα προβλήματα της αγοράς και να μην παρασυρθεί από την εύκολη και ανέξοδη στοχοποίηση των Α.Π.Ε.